Leczenie niepłodności – Wielka Brytania

Leczenie niepłodności w Wielkiej Brytanii

Osoby leczące niepłodność w Wielkiej Brytanii są w tej szczęśliwej sytuacji, że objęte są bezpłatna opieką NHS (National Health Service – Narodowej Służby Zdrowia). Mogą liczyć na refundowane podejścia do IUI (inseminacji) oraz IVF (in vitro). Warto jednak zapoznać się z tym, jakie trzeba spełnić warunki, żeby móc się leczyć bezpłatnie, a kiedy dostępne jest jedynie leczenie prywatne.

 

Warto wiedzieć, że refundacja NHS może się różnić w poszczególnych jednostkach administracyjnych. Jeden oddział NHS może finansować trzy podejścia in vitro, podczas kiedy inny tylko jedno. Różne są również kryteria dotyczące tego, komu przysługuje leczenie bezpłatne (na przykład głównym kryterium jest wiek kobiety). Warto więc sprawdzić jaki rodzaj pomocy jest dostępny w miejscu, w którym mieszkasz.

Ogóle zasady refundacji leczenia niepłodności

• Dostępność refundacji – podstawą starań o bezpłatne leczenie jest skierowanie od lekarza rodzinnego (GP). Trzeba również spełniać określone wymagania, określane przez lokalne jednostki służby zdrowia. GP powinien być w stanie podać podstawowe informacje oraz odesłać do odpowiedniej instytucji bezpośrednio zajmującej się problemem niepłodności;
• Lista oczekujących – jeśli zakwalifikujesz się do bezpłatnego leczenia niepłodności, prawdopodobnie zostaniesz wpisana na listę oczekujących. Większość klinik NHS wszystkich specjalności pracuje zgodnie z systemem „osiemnastu tygodni”. Oznacza to, że od momentu dostarczenia skierowania od GP do kliniki, pierwsza wizyta konsultacyjna powinna odbyć się w ciągu 18 tygodni;
• Koszty leków – nawet jeżeli Twoje leczenie odbywa się w ramach refundowanego programu, nadal musisz zapłacić za leki. Zasada ta nie dotyczy osób, które zwolnione są z płacenia za leki.

Komu przysługuje refundacja leczenia niepłodności?

Anglia

Rodzaje oraz forma pomocy w leczeniu niepłodności są określane przez wytyczne The National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE). Zgodnie z tymi wytycznymi od jednego do trzech IVF lub ICSI przysługuje:

• kobietom pomiędzy 23 a 39 rokiem życia;
• osobom, które cierpią z powodu niepłodności o zdiagnozowanym podłożu, takim jak zablokowane jajowody lub brak plemników;
• osobom, które bezskutecznie starają się o dziecko od trzech lat.

Uwaga: Jeżeli nie mieścisz się z w żadnej z tych kategorii, nie znaczy to, że nie masz szans na refundowane leczenie. Decyzje, związane z ilością prób IVF/ICSI, podejmowane są na poziomie lokalnym przez Clinical Commissioning Groups (CCGs). Niektóre CCGs decydują o refundacji jednego podejścia do IVF/ICSI, inne do trzech. Istnieje też kilka miejsc, które w ogóle nie refundują tego typu leczenia. Docelowo jednak NHS ma refundować trzy próby.

CCGs w całej Anglii mają określone i zależne od regionu wymagania:

• trzeba mieć BMI (Body Mass Index – jednostka określająca stopień otyłości) nieprzekraczające pewnego poziomu. Może więc zdarzyć się, że kobieta zostanie poproszona o schudnięcie, zanim zostaną przyznane fundusze na jej leczenie;
• niektóre CCGs mogą odrzucić osoby mające już dzieci, np. dzieci z poprzedniego związku lub doświadczające tak zwanej niepłodności wtórnej;
• Dyskwalifikująca może być również ilość nieudanych cykli starań; według niektórych CCGs im dłużej pacjenci się starają, tym mniejsze mają szanse na ostateczne powodzenie.

Aby dowiedzieć się więcej, porozmawiaj ze swoim GP oraz lokalnym CCG.

Walia

W Walii zalecenia NICE sformułowano w taki sposób, że stwarza się pacjentom możliwość skorzystania z jednej próby IVF lub ICSI. Ograniczenia i kryteria refundacji są podobne do tych, zaproponowanych w Anglii. Bardziej szczegółowe informacje można znaleźć na następujących stronach:

https://www.gov.uk/find-your-local-council

http://www.hiw.org.uk/

http://www.infertilitynetworkuk.com/niac_2/nhs_funding_in_wales

Szkocja

Organizacją, publikująca zalecenia dla szkockiej służby zdrowia w zakresie niepłodności, jest The Export Advisory Group on Infertility in Scotland (EAGISS).

Według zaleceń EAGISS osoby, które zostaną zakwalifikowane do refundowanego leczenia, mogą podejść do trzech prób:

• dwa cykle mogłyby obejmować próby na świeżych (nie zamrożonych) embrionach, z uwzględnieniem stymulacji jajników, pobranie komórek oraz transfer świeżych zarodków;
• jeśli na skutek leczenia pacjenci mają zamrożone embriony, mogą zostać użyte podczas trzeciej próby zapłodnienia pozaustrojowego; jeśli pacjenci nie mają zamrożonych embrionów, trzecia próba może odbyć przy użyciu świeżych embrionów.

Kto może liczyć na refundację?

• kobiety do 39 roku życia;
• osoby, które nie mają dzieci biologicznych, mieszkających z nimi;
• osoby, które nie miały wcześniej trzech transferów embrionów.

Więcej informacji o refundacji oraz leczeniu w Szkocji znajduje się na stronie: http://www.infertilitynetworkuk.com/niac_2/nhs_funding_in_scotland

Irlandia Północna

Ogólne zasady refundacji są podobne jak w pozostałych częściach Wielkiej Brytanii. Jednak w 2006 roku irlandzki minister zdrowia wprowadził zmiany, które miały na celu:

• zaproponowanie kwalifikującym się do leczenia refundowanego parom jedną próbę IVF/ICSI w ramach NHS;
• zwiększenie górnej granicy wieku kobiet z 37 do 39 lat;
• umożliwienie osobom mającym dzieci biologiczne możliwości bezpłatnego leczenia.

Więcej informacji o leczeniu niepłodności oraz refundacji w Irlandii Północnej można znaleźć tutaj: http://www.infertilitynetworkuk.com/niac_2/nhs_funding_in_scotland

Warto wiedzieć, że Wielka Brytania ma system wspierania osób doświadczających niepłodności, które dla wielu osób jest jedyną szansą na biologiczne dzieci. Jednocześnie jest to system dość restrykcyjny, w zasadzie wykluczający niektórych pacjentów. Na przykład w większości oddziałów NHS nierefundowane jest leczenie wtórnej niepłodności. Warto więc dokładnie sprawdzić, jakiego rodzaju pomoc oraz refundacje oferuje służba zdrowia w Twoim regionie.

Jak to zwykle wygląda w praktyce?

Zanim zaczniesz się leczyć w specjalistycznej klinice, musisz odwiedzić GP (lekarza rodzinnego). Skierowanie wydane przez GP jest pierwszym i koniecznym krokiem na drodze leczenia refundowanego przez NHS. Warto jednak pamiętać, że GP może i powinien wdrożyć wstępną diagnostykę, jeśli masz obawy, że Twoje starania o dziecko trwają zbyt długo.

gp (lekarz rodzinny)

Jeśli starasz się bezskutecznie o dziecko od co najmniej roku, już wiesz, że musisz przede wszystkim zwrócić się do swojego GP. Twój lekarz rodzinny zleci mężczyźnie wykonanie badania nasienia oraz kobiecie badania krwi (podstawowe oznaczenie hormonów). GP zwróci się również z prośbą o wypełnienie kwestionariusza „welfare of the child”, czyli oceny „dobra dziecka”. Jest to wymóg prawny, mający na celu odkrycie czy można odmówić danej parze leczenia w obawie o dobro mającego się narodzić dziecka. Jeśli wyniki testów oraz wywiad pokażą, że GP nie jest w stanie Ci pomóc, dostaniesz skierowanie do lokalnej, specjalistycznej kliniki leczenia niepłodności.

Konsultacja u specjalisty

Po dostarczeniu skierowania do kliniki, zostaniesz wpisany na listę oczekujących na wizytę. W ciągu 18 tygodni powinien nadejść list, wskazujący miejsce i czas spotkania z lekarzem. Warto zadbać o to, żeby pojawić się na wyznaczonej wizycie, ponieważ kolejki do lekarzy specjalistów są długie i na kolejną wizytę możesz poczekać kolejne 18 tygodni.

Podczas wizyty lekarz prowadzący zbierze wywiad i zleci dalszą diagnostykę (na przykład HyCoSy, czyli badanie drożności jajowodów) lub od razu wdroży leczenie (na przykład przepisze leki wspomagające pracę jajników typu Clomifen).

Diagnostyka

Na pierwszej, i być może kolejnych wstępnych konsultacjach, lekarz prowadzący może zlecić dalszą diagnostykę. W przypadku mężczyzn są to badanie krwi oraz nasienia. W przypadku kobiet badanie krwi oraz drożności jajowodów (HyCoSy). Od momentu wstępnej wizyty większość procedur jest wykonywana przez wysoko wykwalifikowane pielęgniarki. Wiele klinik wymaga również testów na obecność wirusa HIC oraz zapalenie wątroby. Jest to wymóg prawny, jeśli dana para chce zamrażać komórki jajowe lub embriony. Ma być również  informacją dla personelu medycznego, która pozwoli się odpowiednio przygotować i zapewnić pacjentom najlepszą możliwą opiekę.

Zabiegi i leczenie

Według zaleceń NICE, wyznaczających standardy opieki medycznej w Wielkiej Brytanii, jedną z pierwszych metod leczenia niepłodności jest wspomaganie owulacji. Zwykle pacjentkom przepisywane są gonadotropiny (w postaci zastrzyków), których przyjmowanie jest monitorowane lub Clomifen. Jednocześnie nie zaleca się tej metody w przypadku niepłodności idiopatycznej.

Stosowanie terapii hormonalnej powiązane jest często z zabiegami IUI lub DI (donor insemination, a więc z inseminacją z nasieniem dawcy). DI proponowana jest parom, w których mężczyzna jest bezpłodny lub jest nosicielem choroby genetycznej i nie chce ryzykować przeniesienia jej na dziecko. Jest to również opcja oferowana samotnym kobietom oraz parom homoseksualnym. DI jest zwykle leczeniem odpłatnym.

Niepłodność w Wielkiej Brytanii – leczenie nierefundowane przez NHS

Nie wszyscy pacjenci mieszkający w Wielkiej Brytanii mogą liczyć na refundację leczenia niepłodności w ramach NHS. Powodów może być wiele, na przykład nieodpowiednie BMI, fakt bycia już rodzicem biologicznym lub konieczność skorzystania z komórek dawczyni lub nasienia. Wówczas pozostaje ścieżka prywatna.

Pacjenci leczący się prywatnie mogą wybrać klinikę zgodnie ze swoim przekonaniem oraz posiadaną wiedzą, nie ma rejonizacji. Pacjenci prywatni nie muszą mieć skierowania od GP. Przed podjęciem decyzji warto pamiętać, że koszty leczenia różnią się pomiędzy regionami Wielkiej Brytanii.

Poniżej przedstawiamy koszty w jednej z kliniki Nurture w Nottingham. Jest to klinika przykładowa, oferująca niewygórowane ceny, a jednocześnie osiągająca dobre wyniki i polecana przez pacjentów.

Klinika Nurture, Nottingham

http://www.nurturefertility.co.uk/

* Egg Sharing Scheme – Pacjenci mogą zdecydować o oddaniu części swoich komórek innym niepłodnym parom. Mogą, ale nie muszą brać udziału w tym programie. Jeśli jednak się zdecydują, wiąże się to z niższymi kosztami leczenia.

• Testy diagnostyczne:

• Konsultacje

• Leczenie (ceny nie uwzględniają kosztów związanych z lekami oraz testami wykonywanymi przed rozpoczęciem leczenia)

• Koszty związane z udziałem w Egg Sharing Scheme.

Konsultacja wstępna kosztuje Ł185. Dodatkowe koszty mogą się pojawić, jeśli pacjenci będą potrzebowali leków nie znajdujących się na liście standardowych leków w tego typu leczeniu. Dodatkowa opłata związana z wymaganiami HFEA wynosi Ł75.

• Zabiegi powiązane

• Leki

Leki w przypadku leczenia nierefundowanego są również płatne. Jednak jest dobra wiadomość – stawka za lek jest jedna, niezależnie od apteki. Aktualnie koszt leku to Ł8,40. Płatna jest również recepta. Większość klinik ma swoje apteki i jest w stanie zaopatrzyć pacjentów w odpowiednie preparaty lub wskazać właściwą aptekę.

Ilość leków oraz ich stosowanie są zależne od kilku czynników, między innymi od fazy leczenia oraz indywidualnej sytuacji pacjenta.

Na stronie HFEA znajduje się lista najczęściej stosowanych w leczeniu niepłodności leków, ich działanie oraz możliwe skutki uboczne: http://www.hfea.gov.uk/common-fertility-drugs.html

[1] Pacjenci mogą zdecydować czy chcą oddać nadmiar komórek jajowych innej niepłodnej parze. Koszty są wówczas niższe.

[2] „Assisted hatching jest metodą laboratoryjną, która polega na pocienieniu lub całkowitym przerwaniu ciągłości osłonki przejrzystej otaczającej zarodek. Zabieg ten ułatwia blastocyście „wyklucie się” przez co zwiększa szansę na udaną implantację w błonie śluzowej macicy” – informacje ze strony Kriobanku.

[3] Opcja dostępna dla pacjentów, którzy mają zamrożone zarodki. Stymulacja hormonalna może wówczas być pominięta.

źródło: hfea.gov.uk

http://www.hfea.gov.uk/fertility-treatment-cost-nhs.html

Katarzyna Mirecka