Badania i normy: TSH, FT3, FT4 – sprawdzamy hormony tarczycy

TSH, czyli hormon tarczycy (tzw. hormon tyreotropowy) wytwarzany jest przez przysadkę mózgową i pobudza syntezę tyroksyny w tarczycy. Odgrywa on bardzo ważną rolę w procesie starania się o dziecko. Jego nieprawidłowe normy utrudniają lub uniemożliwiają naturalne poczęcie.

Aby stwierdzić niedoczynność lub nadczynność tarczycy należy dodatkowo wykonać jeszcze badania fT3 i fT4 (opis poniżej). Jeśli stężenie TSH jest podwyższone, a FT3 i/lub FT4 obniżone, możemy powiedzieć o pełnej niedoczynności tarczycy. Dodatkowo coraz częściej mówi się o tym, że górna granica normy TSH u osób w młodym wieku powinna być jednak niższa (2,5-3,0) i wynik TSH 3,5 u kobiety rozważającej zajście w ciążę nie należy traktować jako prawidłowy.

TSH jest to hormon glikoproteinowy, który jest syntetyzowany i uwalniany przez przedni płat przysadki (tzw. część gruczołową). Kontrolę nad nim sprawuje podwzgórze, poprzez tyreoliberynę. Wpływa na tarczycę i wydzielane przez nią hormony – trójjodotyroninę (T3) i tyroksynę (T4). TSH ma również wpływ na masę tarczycy.

 

Głównymi funkcjami tyreotropiny jest:

  • wpływ na gospodarkę jodu w organizmie,
  • wzrost syntezy i uwalnianie hormonów tarczycy,

Wpływa ona również na rozrost gruczołu tarczowego.

 

Nadmiar TSH powoduje powiększenie gruczołu, a to z kolei wzrost wydajności pracy tarczycy ponad normę – mówi się wtedy o nadczynności tarczycy. Stres oraz niska temperatura sprawia, że przysadka zwiększa wydzielanie TSH. Jego stężenie obniża się pod wpływem dopaminy oraz somatostatyny.

Niedobór TSH powoduje niedoczynności tarczycy.

Wiek pacjenta może mieć wpływ na poziom tego hormonu.

 

 


Kiedy wykonać badanie TSH


Wskazaniem do oznaczenia TSH u  kobiet:

  • podejrzenie nadczynności lub niedoczynności tarczycy,
  • w celu oceny stanu metabolicznego tarczycy (gruczołu tarczowego)
  • monitorowaniu leczenia chorób tarczycy.

Jak przygotować się do badania


Pacjent nie musi być na czczo.

 


Poziom TSH


Wartości dla TSH znajdują się w granicach:

  • 0,4-4,0 mlU/l.

Należy pamiętać iż wynik należy pozostawić indywidualnej konsultacji lekarskiej, gdyż wiele czynników ma wpływ na wartość TSH: wiek, płeć, metoda oznaczenia.

 


Interpretacja wyniku


Podniesiony poziom TSH rejestruje się w przypadku:

  • niedoczynność tarczycy (Hashimoto),
  • wtórna nadczynność tarczycy.

Obniżony poziom TSH może świadczyć o:

  • przyczynie pierwotnej – nadczynność tarczycy (choroba Gravesa i Basedowa), wtórna (spowodowana niewydolnością przysadki lub podwzgórza) niedoczynność tarczycy.
  • pierwotnym zniszczeniu przysadki gruczołowej – uraz, nowotwór, martwica poporodowa, stany zapalne.

Obniżenia poziomu TSH może być spowodowane również:

  • ciąża,
  • niektóre leki,
  • głodzenie
  • choroby przewlekłe związane z układem krążenia.

 


FT3



Samo oznaczenie hormonów tarczycy nie jest obiektywne, dlatego dla potrzeb klinicznych konieczne jest oznaczenie frakcji wolnych hormonów, określanych mianem FT3 i FT4.

Norma FT3 to wynik w granicach 2,25-6 pmol/L (1,5-4 ng/L) przy prawidłowym poziomie TSH 0,4-4,0 µIU/ml. FT3 podwyższone przy jednoczesnym obniżeniu poziomu TSH poniżej 0,4 µ IU/ml może wskazywać na nadczynność tarczycy. Natomiast wynik FT3 poniżej normy przy poziomie TSH powyżej 4,0 µ IU/ml mówi o niedoczynności tarczycy.

Hormony tarczycy są niezbędne do prawidłowego rozwoju oraz funkcjonowania naszego organizmu. Zaburzenia pracy tarczycy nie są łatwe do rozpoznania, wymagają między innymi badania stężenia poszczególnych hormonów.

Hormony tarczycy mają wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, w tym układu nerwowego, układu krążenia. Regulują metabolizm. Zarówno niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy są stanami, które prowadzą do szeregu groźnych dla zdrowia objawów.

 


Kiedy wykonać badanie  T3 i fT3 


Badanie hormonu fT3 wykonywane jest w celu dalszej diagnostyki zazwyczaj po wcześniejszym wykonania  TSH i otrzymaniu wyniku nieprawidłowego.

Oznacza się go na potrzeby zdiagnozowania: niedoczynności tarczycy, nadczynności tarczycy.

 


Jak przygotować się do badania


Pacjent powinien być na czczo.

 


Poziom T3 i fT3


Wartości referencyjne badania T3 i fT3:

  • trójjodotyronina całkowita – norma T3 – 1,5–2,9 nmol/l,
  • trójjodotyronina wolna – norma fT3– 3,15–5,61pmol/l.

 


Interpretacja wyników


Niskie fT3  może oznaczać:

  • niedoczynność tarczycy. 

Pierwotna niedoczynność tarczycy:

  • stężenie TSH powyżej górnej granicy normy;
  • stężenie FT3 poniżej dolnej granicy normy.

Wtórna lub trzeciorzędowa niedoczynność tarczycy:

  • stężenie TSH utrzymuje się w normie bądź jest obniżone;
  • stężenie fT3 poniżej dolnej granicy normy.

Wysokie fT3 może oznaczać:

– niedoczynność tarczycy.  Dochodzi do zwiększonego wydzielania TSH a w konsekwencji zwiększonego wydzielania wolnych hormonów tarczycy.

Pierwotna nadczynność tarczycy

  • stężenie TSH – obniżone;
  • stężenia wolnych hormonów tarczycy – powyżej normy.

Powstaje wówczas, gdy proces chorobowy występuje w obrębie samej tarczycy.

Wtórna nadczynność tarczycy

  • stężenie TSH – podwyższone, bądź w normie;
  • stężenia wolnych hormonów tarczycy – podwyższone.

fT3 w normie a wyniki badania innych hormonów tarczycy

Jeżeli stężenia wolnych hormonów tarczycy w badaniach laboratoryjnych są w normie:

  1. Jeśli otrzymany wynik stężeń fT3 jest w normie i stężenie TSH w normie –  tarczyca funkcjonuje prawidłowo.
  2. Jeśli otrzymany wynik stężeń fT3 jest w normie, natomiast stężenie TSH zwiększone – niedoczynność tarczycy.
  3. Jeśli otrzymany wynik stężeń fT3 jest w normie, natomiast stężenie TSH zmniejszone – nadczynność tarczycy.

 


FT 4 – TYROKSYNA


Główny hormon produkowany przez gruczoł tarczowy. Prawidłowa norma FT4 powinna wynosić od 10 pmol/L (8ng/l) do 25 pmol/L (20ng/l).Obniżony poziom wolnej tyroksyny i jednocześnie podwyższony poziom TSH może świadczyć o niedoczynności tarczycy. Natomiast podwyższony poziom FT4 i jednoczesne obniżenie TSH może mówić o nadczynności tarczycy.

Hormony są niezbędne do  prawidłowego funkcjonowania organizmu. Hormony tarczycy, regulują następujące narządy i funkcje organizmu:

  • decydują o prawidłowym rozwoju i funkcjonowaniu układu nerwowego;
  • gospodarkę wapniowo-fosforanową;
  • regulują metabolizm i przemiany energetyczne w organizmie;
  • decydują o metabolizmie tłuszczów, cukrów i białek;
  • wpływają na pracę mięśni i siłę mięśniową;
  • pobudzają wzrost i rozwój tkanek.

 


Kiedy wykonać badanie hormonów T4 i fT4 


W monitorowaniu leczenia niedoczynność tarczycy, nadczynności tarczycy, raka tarczycy.

 


Jak przygotować się do badania


Pacjent powinien być na czczo.

 


Wartości T4 i fT4


tyroksyna całkowita – 64,4–154,4 nmol/l,

Tyroksyna wolna – 9,1–23,8 pmol/l.

 


Interpretacja wyników


Obniżone wartości fT4 w badaniach laboratoryjnych oznaczają:

  • przy podwyższonym poziomie TSH mogą wskazywać na pierwotną niedoczynność tarczycy;
  • przy obniżonym , bądź utrzymującym się w granicach normy stężeniu TSH mogą wskazywać na wtórną lub trzeciorzędową niedoczynność tarczycy.

Podwyższone wartości fT4 w badaniach laboratoryjnych oznaczają:

  • przy obniżonym poziomie TSH mogą wskazywać na pierwotną nadczynność tarczycy;
  • przy podwyższonym, bądź utrzymującym się w granicach normy stężeniu TSH mogą wskazywać na wtórną nadczynność tarczycy.

fT4 w normie a wyniki badania innych hormonów tarczycy

Jeżeli wartości fT4 są w normie w badaniach laboratoryjnych, a stwierdza się nieprawidłowe wyniki TSH, może to oznaczać:

  • jeśli poziom TSH również jest w granicach normy, mamy do czynienia z tzw. eutyreozą; oznacza to, że tarczyca pracuje prawidłowo;
  • przy podwyższonym poziomie TSH mogą wskazywać na tzw. subkiliniczną niedoczynność tarczycy;
  • przy obniżonym poziomie TSH mogą wskazywać na tzw. subkliniczną nadczynność tarczycy.

 

POLECAMY TAKŻE:

Dieta eliminacyjna może wyleczyć z Hashimoto. Na czym polega i ile trwa?

 

Komentarze: 9

ft4–21,21 tsh-0,329. ft3-4,26

mam66lat wyniki tarczycy tsh–0,329 , ft4–21,21 ,ft3-4,26

jak mozna obliczyc procentowo prawidlowy poziom FT3 do FT4? Bardzo prosze o przypomnienie, bo gdzieś zgubilam ten wzór Pozdrawiam serdecznie

Wyniki tarczycy norma po roku 25 mg eutyroxu nawet 1,25 a sód i potas wyżej sód 142 potas 4,55 żołądek kwas po godz od tabletki

Zrobiłam sobie badania na tarczycę. Mam 36 lat i niby wyniki w normie, ale jeśli mogłabym prosić o opinię czy powinnam iść do lekarza.Dodam, ze mam kilka objawów niedoczynności. Z góry dziękuję.
TSH – 3,0842 norma 0,3500-4,9400
FT3 – 2,60 norma 1,45-3,48
FT4 – 0,93 norma 0,70-1,48

Chciałabym spytać o interpretację wyników badań i wskazanie, czy nieprawidłowości mogły się przyczynić do poronienia (11tc).
Niestety, do endokrynolog jestem umówiona na cito za 5 miesięcy, a nurtują mnie pewne wątpliwości.
Od dwóch lat leczę się na Hashimoto, które sama zdiagnozowałam, endokrynolog twierdził, że skoro tsh (jedyne badanie jakie zalecił) jest około 2,5 to wszystko jest w porządku. Mając wszelkie objawy niedoczynności zrobiłam badania anty i jednak wyszło na moje. Co więcej, starając się o dziecko, powinnam mieć znacznie niższe TSH.
Los chciał, że poroniłam w 11tc. Poniżej moje wyniki i prośba o ich interpretację. Jeżeli trzeba, wybiorę się do endokrynologia prywatnie, jednak w Zielonej Górze, są oni beznadziejni:/

TSH 1,06 – norma 0,27 – 4,20
Ft3 5,02 – norma 2,02 – 4,43
Ft4 2,25 – norma 0,93 – 1,70
Anty TPO 335,0 – norma 0 – 34,0
Anty TG 486,0 – norma do 115,0
Przeciwciała TRAB 1,39 – norma do 1,0

Ponadto choruję na i insulinooporność. Przyjmuję letrox 150 0,5 tabletki dziennie oraz glucophage xr 1000 raz dziennie.
Będę bardzo wdzięczna za wszelkie informacje.

Jak najbardziej z kontsultowac z lekarzem endokrynologiem aby miec pewnosc.

Skończyłam czytać na etapie, że dla osoby mlodej tsh nie powinno przekraczać 2,5-3, dla młodej osoby nie powinno przekraczać 2, wręcz powinno być przy granicy 1.

ok a co powiecie jeśli moje wyniki to tsh 0,4 ft3 2,71 ft4 12,4niby wszystko w normie ale zastanawiam się czy iść na konsultacje do endokrynologa czy dać sobie spokój dodam że moja mama miała niedoczynność a póżniej raka tarczycy…ja mam 28 lat czy ktoś może się wypowiedzieć potrzebna konsultacja czy tylko się wygłupie.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *